Nova Vikinga Citadelo malkovrita Arkeologoj ĵus pruvis ke la cirkla supro en danlanda kampo estas supro de fortreso konstruita de la vikinga tribestro Harald Bludenta Tuj post lia aliro en Britujo, Vilhelmo la Konkerinto konstruis kastelon el ligno. La Normandanoj regis la anglan teritorion per strategia reto da 500 kastelaj teramasoj. En la 10-a … Daŭrigi legadon “Nova Vikinga Citadelo malkovrita”
Kategorio: Eĥo de sciencoj
Surbaze de internaj dokumentoj, “Le Monde” denoncas, ke la giganta usona enterpreno Monsanto uzas gravajn sciencajn fraŭdojn nomitaj “ghostwriting”. Aŭtuno malbone komencas por Monsanto. La 5-an de oktubro 2017 devus okazi voĉdonon de la membroj de Eŭropa Unio por trakti la renovigon de la glifozato, la ĉefa molekulo de la fama herbicido Roundup. Ĝi estis … Daŭrigi legadon “Monsanto grandskale uzas sciencajn fraŭdojn, asertas Le Monde”
La birdo nomata Dodo (Raphus cucullatus) estas la símbolo de estingiĝo. Ĝi oficiale malaperis je la jaro 1662, kelkaj jaroj post kiam la homoj unuafoje atingis Maŭricio-insulon, kie ĝi vivis. Multaj aliaj specioj estingiĝis (kaj ekestingiĝas) laŭlonge la historio de la vivo sur la Tero. Estingiĝo signifas ke la specio ne plu havas sufiĉe da … Daŭrigi legadon “Ĉu vi konas la Lazarus-efikon? Jen kvar specioj kiuj “resurektis””
Hodiaŭ mi volas prezenti al vi elĉerpaĵon de la Scienca Revuo de la jaro 1956. La longa artikolo nomiĝas Nia Vojo, kies aŭtoro estis la tiama redaktoro de Scienca Revuo, Dro. G. Hamming. Interesa estas lia vidpunkto pri scienco kaj esperanto. Kaj mi aŭdacas diri, ke kelkfoje ĝi estas brile aktuala. Kompreneble mi reproduktas nur … Daŭrigi legadon “Scienco kaj Esperanto el la vortoj de Dro. G. Hamming, en 1956”
Ĉu vi kredas, ke la piramidoj de Egiptio estis kreitaj de eksterteranoj? Aŭ eble vi aŭdis pri la ideo, ke la kraŝo de la aviadiloj kontraŭ la du turegoj World Trade Center estis planitaj de la propra usona sekreta agentejo, CIA? Tiuj du asertoj troviĝas en la kategorio de konspiraj teorioj. Tiuj teorioj baziĝas sur … Daŭrigi legadon “Kredi je konspiraj teorioj donas senton de unikeco, sciencistoj asertas”
Oni kutime pensas, ke lekanto estas floro, sed tio ne estas vere. Tiu natura mensogo ŝajnigas al ni, ke la blankaj eksteraj eroj, kiujn ni ĝue eltiras por pruvi la hazardan intenson de niaj amaj sentoj, estas petaloj. Fakte, ĉiuj el ili estas delikataj inaj floroj, aranĝitaj kronforme; kaj ĉiu el ili konsistas el kvin … Daŭrigi legadon “SCIENCA NEVERA VERO numero 6 : LEKANTO ESTAS FLORO”
Ĉu vi scias, kiel oni diras “mi ne scias” en unu el la aŭstraliaj aborigenaj lingvoj? La respondo estas: kangaroo, t.e. la vorto uzata por nomi la kanguruon. Tio estas, ĉar kiam la britaj navigistoj atingis Aŭstralion, ili demandis kiel oni nomas tiun strangan beston kaj la aborigenoj (kiuj certe ne konis la lingvon de … Daŭrigi legadon “SCIENCA NEVERA VERO numero 5 : SCIENCA LINGVO MANKAS JE FANTAZIO”
600 lumjaroj far de la Tero, la stelo nomita EBLM J0555-57Ab povus neniam esti malkovrata pro sia grandeco, apenaŭ plia ol Saturno kaj sia maso, sub 10% de la sunmaso. Por stelo tio estas ekstreme maldike kaj se mankus nur kelkaj tonoj tiam la maso ne estus sufiĉa por ekigi la fuzion nuklean. Sed tiu … Daŭrigi legadon “Liliputgranda stelo ne pli granda ol Saturno”
Mistera faŭno de la Ediakario[1]! La paleologoj nuntempe studantaj iliajn fosiliojn, eĉ ne scias, pri pluraj el ili, ĉu ili estas bestoj aŭ plantoj! Ĉiuj kiujn oni konas estas ke multaj maraj organismoj loĝis sur la Tero inter antaŭ 635 kaj 541 milionoj da jaroj. Iliaj nomoj referencas al montetoj Aŭstraliaj de Ediacara (Ediakaro) … Daŭrigi legadon “Antaŭ 600 milionoj da jaroj, la unuaj organismoj gigantaj koloniis la Teron.”
Tiu artikolo de A.Wandel jam aperis en la Ondo de Esperanto. 1. Enkonduko La relative nova scienco de Astrobiologio, kiu esploras la eblecojn por evoluo de vivo en la spaco, ekevoluis en la naŭdekaj, kiam oni malkovris la unuajn ekster-planedojn (planedoj en aliaj, foraj sunsistemoj) kaj la Marsan meteoriton kun ebla fosilio de ĉelo. Intertempe, … Daŭrigi legadon “Astrobiologio kaj la perspektivo de vivo ekstertera”
Antaŭ nelonge mi spektis kuriozan videon, kie la scienco-populariganto Neil DeGrasse Tyson prezentis programon, nomata StarTalk, kaj li intervjuis la faman kantistinon Kate Perry. La esenco de la programero estas ĝuste paroli kun homoj kiuj ne havas rektan ligon kun scienco, kaj ankaŭ estas iel popularaj en la socio. Tiu ĉi programero igis min pensi, … Daŭrigi legadon “La sciencisto kaj la kantisto: ĉu leciono por lerni?”
En alarmega studo, sciencistoj konkludas ke la vertebruloj grandskale malantaŭenigas sur la Tero, samtempe laŭ la nombroj de aimaloj kaj laŭ geografiaj disvastiĝoj. Ili nomas tiun fenomenon “biologia neniigo ”. En 2015, la tri aŭtoroj jam publikigis artikolon kie ili kalkulis ke la malapero de la specioj estas 100-foje pli rapida ol en 1900, kaj … Daŭrigi legadon “La sesa grandskala formorto de la animaloj rapidiĝas!”
“En Italujo, sesjaraĝa infano trafita de leŭkemio mortis pro morbilo. Nek li, nek ties gefratoj estis vakcinitaj kontraŭ tiu malsano. Meze de internacia debato pri devigaj vakcinadoj por la infanoj, ekaperas tragika akcidento rememoriganta nin ke vakcino necesas. Aparte, la utileco de la vakcino MMR (Morbilo, Mumpso kaj Rubeolo): en Monza, Italujo, sesjaraĝa infano … Daŭrigi legadon “En Italujo, sesjaraĝa infano estis mortinta pro morbilo.”
Paleologoj malkovris restaĵojn de nekonata specio da meleagro kiu kapablas flugi. Specio da giganta meleagro ĝisnune nekonata vivis en la nuna Aŭstralio, asertas paleologoj aŭstraliaj. Ĝi vivis kun diprotodono, marsupiala leono kaj ankaŭ procoptodo. L’analizo de ostoj kaj fosilioj el diversaj landlokoj okazigis la malkovron de 5 novaj specioj de malaperintaj birdoj, asertas sciencistoj el … Daŭrigi legadon “Aŭstraliaj sciencistoj malkovras meleagron granda kiel kanguruo”
En diversaj lokoj en la mondo, estas diversaj popularaj medikamentoj kaj terapioj por preskaŭ ĉiaj homaj malsanoj: ekde la substanco de la kornoj de rinocero, kies kapablo onidiroj asertas kuraci febron, kapdoloron eĉ kanceron, ĝis la mirakla energio kiu eliras el la manplatoj, faritaj de kelkaj alternativaj terapiistoj, por kuraci la korpon kaj spiriton. Malgraŭ … Daŭrigi legadon “Kial neefikaj alternativaj terapioj daŭre disvastiĝas?”
En diversaj lokoj en la mondo, estas diversaj popularaj medikamentoj kaj terapioj por preskaŭ ĉiaj homaj malsanoj: ekde la substanco de la kornoj de rinocero, kies kapablo onidiroj asertas kuraci febron, kapdoloron eĉ kanceron, ĝis la mirakla energio kiu eliras el la manplatoj, faritaj de kelkaj alternativaj terapiistoj, por kuraci la korpon kaj spiriton. Malgraŭ … Daŭrigi legadon “Kial neefikaj alternativaj terapioj daŭre disvastiĝas?”
La sciencisto Rassim Khelifa, el al Universitato de Zurik (Svislando) malkovris neordinaran seksan strategion inter libeloj de la specio Aeshna juncea: kiam la femalo estas persekutata de masklo kun seksaj intencoj, por eviti la lacigan kaj penigan fuĝflugadon, ŝi decidas ludi mortinton. Libeloj estas tre konataj insektoj. Ili demetas siajn ovojn en la plantoj ĉe … Daŭrigi legadon “Por eviti seksavidajn masklojn, femaloj ludas mortinton”
© A. Cuadra, Science Sudafrike, la skeleto de Homo nadeli, fora homa praulo malkovrita de usona paleologo antau kelkaj jaroj, finfine estis datumita. Tiu homedo estus vivinta antaux 200 000 aux 300 000 jaroj. Fine, Homo naledi estas multe pli juna ol pripensita. La paleologio-teamo de la usonano Lee Berger, kiu malkovris Homo naledi, opiniis ke … Daŭrigi legadon “Homo naledi estis konanta Homo sapiens !”
La eta piramido, el la XIIIa dinastio (1802-1640 Antaŭ Kristo) estis trovata “en bona stato” en la nekropolo de la loko arkeologia de Dahŝuro, en Kairsudo. Vestiĝoj el piramido kiu aĝas pli ol 3700 jaroj estis trovataj ĉe Kairo, anoncis, tiun lundon, la egipta ministro pri antikvaĵoj. La eta kontruaĵo, el la XIIIa dinastio estis … Daŭrigi legadon “Novan Piramidon oni egiptuje malkovris”
Popeye estas simpatia trompisto, senpudora fanfaronulo, kies ŝtala sano certe ne devenas el la nutraj virtoj de la spinacoj. Kaj ĉiu, kiu volus lin imiti, tre pli bone farus, se li manĝus la tutan ladskatolon anstataŭ la foliojn ene. Origina el Persujo, ĉi tiu planto efektive entenas feron: kun ĉirkaŭ tri miligramoj de fero po … Daŭrigi legadon “SCIENCA NEVERA VERO numero 2 SPINACOJ ESTAS RIĈAJ JE FERO”
Popeye estas simpatia trompisto, senpudora fanfaronulo, kies ŝtala sano certe ne devenas el la nutraj virtoj de la spinacoj. Kaj ĉiu, kiu volus lin imiti, tre pli bone farus, se li manĝus la tutan ladskatolon anstataŭ la foliojn ene. Origina el Persujo, ĉi tiu planto efektive entenas feron: kun ĉirkaŭ tri miligramoj de fero po … Daŭrigi legadon “SCIENCA NEVERA VERO numero 2 SPINACOJ ESTAS RIĈAJ JE FERO”
Ne dubindas, ke scienco estas la ĉefa motoro de la moderna homa vivokvalito kaj disvolviĝo. Tamen, spite de tio, la ĝenerala publika konscio pri la graveco de scienco stumblas. La opinio de scienca komunumo ofte eĥas en surdaj oreloj, kiam estas debatoj pri tiklaj temoj. La scienca komunumo, siavice, ankaŭ estas modesta, kaj apenaŭ vidiĝas … Daŭrigi legadon “La Marŝo por Scienco – la 22-an aprilo de 2017”
Estis iam raso de antilopoj, kiuj posedis la ĉarman nomon de “kuduo”, tre aprezataj pro la beleco de siaj kornoj. Por eviti, ke ili estu definitive ĉasataj de la ĉasistoj, oni decidis ilin protekti malantaŭ ĉirkaŭbarilo, en la nacia rezervejo Kruger, proksime al Pretoria (Sudafriko). Komence, la kuduoj satplenigis sin per molaj herboj kaj junaj … Daŭrigi legadon “SCIENCA NEVERA VERO numero 1: PLANTOJ NE PAROLAS”
Ĵurnalistoj kaj blogistoj ĉiam provas serĉi sciencajn novaĵojn en sociaj retoj kaj retpaĝoj, ĉar konstante tralegi milojn da sciencaj fakaj artikoloj ĉiutage estas neebla tasko. La fontoj diversas laŭ enhavoj, celoj kaj politikoj de tiuj informofontoj, kiuj nek ĉiam koheras kun kion scienco-popularigantoj serĉas por la publiko. Nemalofte multaj popularaj – ĉu enterprenaj, ĉu ĵurnalismaj … Daŭrigi legadon “Sciencaj retpaĝoj ne ĉiam estas… sciencaj”
Sciencistoj eltrovis ke neŭronoj – la nervaj ĉeloj – kreskigas siajn aksonojn ne nur sekvante specifajn kemiajn spurojn rekoneblaj de la ĉelaj membranaj proteinoj, sed pro la denseco de la ĉirkaŭanta medio. Delonge estas ĝenerala scio, ke la ĉeloj komunikiĝas inter si per livero kaj ricevo de specifaj molekuloj, kaptitaj per fakaj proteinoj kiuj troviĝas … Daŭrigi legadon “Neŭronoj kreskas al la molaj partoj de la cerbo”
Scienco estas sendependa je politiko, religio, socio kaj sekso. Tamen malmultaj virinoj estas konataj per siaj valoraj kontribuoj al la ĝenerala kompreno de la naturo. Kiam oni demandas al ni pri sciencistinoj, nur la plej famaj nomoj alvenas fulme al la menso, ekzemple la kemiisto Marie Curie (1867-1934), la unua virino kiu gajnis la Nobel-premion … Daŭrigi legadon “La internacia tago por la virinoj: konatiĝu kun kvin talentaj sciencistinoj!”
Miliĉefo, influanta potenculo, bonega preleganto, oni konas la talentojn de Winston Churchill, sed lia pasio por sciencoj oni malpli bone konas. Dume, li havis antaŭvidan komprenon pri scienco, tion rivelas lia ĵus elterigita eseo pri eksterteruloj. “Estis granda surprizo, la pasintan jaron, kiam, dum vi vizitis la National Churcill Museum de Fulton, ĝia direktoro, Timothy Rilay, … Daŭrigi legadon “Eseo pri ekstertera vivo, de Churchill, estas ĵus malkovrita”
La manĝado de salaj porkaĵoj (kolbasoj, ŝinkoj, sangkolbaso, salomo KTP) -freŝdate ordigi en la kanceriga nutraĵgrupo de l’OMS- jam estis asociita al rikso de bronkopneŭmoniomalsanoj kronikaj ŝtopigaj (BPKŜ) sed ĝia asocio kun astmo neniam estis pruvata. Certaj indikaĵoj, tiaj, kiaj modifioj en la nutra kutimo aŭ la disvoliĝo de obezeco kiuj estas partoprenantaj en la … Daŭrigi legadon “Manĝado de salaj porkaĵoj ligita al astmo”
2016 estis la 950a datreveno de la fama batalo apud Hastings per kiu Vilehmo la peknaskito konkeris anglujon. Oni multe skribis pri Vilhelmo la peknaskito pli fama kiel “Vilehlmo la Konkerinto”, grava historia ulo. inter la multaj biografioj, la leganto ne fidu al la plej imagemaj, kiuj plibeligas lian vivon aŭ la plej urĝemaj, kiuj … Daŭrigi legadon “5 malveraj asertoj pri Vilhelmo la Konkerinto”
Hodiaŭ sciencistoj kaj sciencemuloj festas la naskiĝon de unu el la plej famaj homoj de Historio. La brito Charles Darwin ŝanĝis la mondon kiam diskonigis sian teorion pri Evoluismo per natura selektado, kiu proponis simplan klarigon pri la meĥanismoj kiel la specioj ekaperas. Lia ideo simple kreis novan Biologion kaj la eleganta teorio fariĝis unu … Daŭrigi legadon “Charles Darwin datrevenas je la 12 februaro: kvar kuriozaĵoj pri li”